KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
B.2. TAZMİNAT VE GİDERLERİN ÖDENMESİ
2.1. Sigortacı; hak sahibinin, kaza veya zararın tespit edilebilmesi için gerekli tüm belgeleri sigortacının merkez veya şubelerinden birine ilettiği tarihten itibaren Trafik sigortası genel şartlarına göre; sekiz işgünü içinde tazminatı hak sahibine öder. Sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden ya da başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen belgenin sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar.
5684 SAYILI SİGORTACILIK KANUNU
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ‘Sigorta sözleşmeleri’ ile ilgili ‘ iyi niyet’ başlıklı 32. maddesi sigorta şirketlerinin ve sigorta eksperlerinin sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye sokabilecek hareketlerden kaçınmak, mevzuat ve işletme planı esaslarına uygun faaliyette bulunmak, Sigortacılığın icaplarına ve iyi niyet kurallarına uygun hareket etmek zorunda oldukları belirtilmiştir. Aynı zamanda sigortacıların iyi niyet kurallarına aykırı olarak sigorta tazminatının geciktirilemiyeceği ifade olunur.
KASKO SİGORTASI GENEL ŞARTLARINA GÖRE
3.3.4. Tazminatın Ödenmesi
3.3.4.1.Sigortacı hasar ihbarı üzerine talep ettiği belgelerin kendisine eksiksiz olarak verilmesi ve zararın eksper vasıtasıyla tespiti kararlaştırılmış ise eksper raporunun tesliminden itibaren en geç 10 işgünü içinde Genel ve Özel Şartlar kapsamında gerekli incelemeleri tamamlamak ve ödemeye engel bir durumun bulunmaması halinde tazminat miktarını tespit edip sigortalıya ödemek zorundadır. Tazminat ödeme borcu her halde hasarın ihbarından itibaren 45 gün sonra muaccel olur.
5684 SAYILI SİGORTACILIK KANUNU
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ‘Sigorta sözleşmeleri’ ile ilgili ‘ iyi niyet’ başlıklı 32. maddesi sigorta şirketlerinin ve sigorta eksperlerinin sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye sokabilecek hareketlerden kaçınmak, mevzuat ve işletme planı esaslarına uygun faaliyette bulunmak, Sigortacılığın icaplarına ve iyi niyet kurallarına uygun hareket etmek zorunda oldukları belirtilmiştir. Aynı zamanda sigortacıların iyi niyet kurallarına aykırı olarak sigorta tazminatının geciktirilemiyeceği ifade olunur.
Günümüzdeki Hava Yastıklarının Çalışma Prensibi
Günümüzde kullanılmakta olan hava yastıkları şu şekilde çalışmaktadır;
1) Otomobilin ön kısmı kuvvetli bir darbeye maruz kaldığı zaman ani bir şekilde hız kaybeder yani yavaşlar.
2) Ani yavaşlamayı anlayan ivme ölçer, yani otomobilin ivme kuvvetini ölçmeyi sağlayan elektronik sensör, otomobilin hız değişimini tespit eder.
3) İvme ölçer vasıtasıyla darbenin derecesi tespit edilir. Eğer otomobilin yavaşlama sisteminin devreye girmesini gerektirecek kadar şiddetli bir kuvvete maruz kalmışsa; hava yastığı devresi tetiklenir. Ancak normal fren yapılmışsa, hava yastığı sistemi tetiklenmez. Çünkü yeterli kuvvet oluşmamıştır.
4) Sensörler vasıtasıyla uyarı almış olan hava yastığı devresi, ısıtma elemanı üzerinden akım geçirir.
5) Isıtma elemanı, kimyasal bir patlayıcının ateşlenmesini sağlar. Bu ateşlenme ile kazadan yaklaşık olarak 20 milisaniye sonra otomobilin hava yastığı sistemi çalışmış olur. Eskiden hava yastıklarında patlayıcı madde olarak sodyum asit maddesinden faydalanırken; yeni tip olan hava yastıklarında daha farklı patlayıcı maddelerden yararlanılmaktadır.
6) Sistemin tetiklenmesiyle birlikte, patlayıcı özelliği olan madde yanar ve direksiyonun arka kısmında sıkıştırılmış olarak depolanmış naylon yastığa hızla ve yüksek miktarda zararsız bir gaz dolar. Bu gaz genellikle nitrojen veya argon gazıdır.
7) Tetiklenmiş ve ateşlenmiş olan gazın genişlemesiyle birlikte; otomobilin direksiyonu üzerinde bulunan plastik kapak yırtılır ve sürücünün ön kısmında hızla şişmeye başlar. Yaklaşık olarak kazadan 30-40 milisaniye sonra aracın hava yastığı tamamen şişmiş olur. Hava yastıkları, talk pudrasına benzemekte olan tebeşirli bir malzeme ile kaplanmıştır. Bu şekilde kaplanmasının sebebi; hava yastığı düzeneğinin düzgünce çalışmasını sağlamaktır.
8) Kaza olduğu zaman sürücü olan kişi, çarpmanın etkisiyle birlikte ileriye doğru gider ve hava yastığına hızla çarpar. Hava yastığının içinde muhafaza ettiği gaz, kenar kısımlarında bulunmakta olan küçük delikler vasıtasıyla tahliye edilir. Otomobil durana kadar hava yastığının içindeki gazın tamamı boşalır.
Hava yastığının tamamen şişme süresi olan 30-40 milisaniye, oldukça kıza bir zaman dilimine karşılık gelmektedir. Göz kırpma süremizin yaklaşık olarak 100-200 milisaniye olduğu düşünüldüğünde bu sürenin ne kadarda kısa olduğu daha iyi anlaşılmaktadır. Hava yastığının hayati önemi olduğu kadar emniyet kemerlerinin de çok önemli pasif güvenlik sistemleri oldukları unutulmamalıdır.
2019 Yılı Noter Araç Satış Masrafları;
Noterde araç satış ücreti 3 kalemden oluşmaktadır. Bunlar:
Noter Evrak bedeli : 148.50 TL
Noter Ücreti : 54 TL
Belge Baskı Ücreti : 22 TL
Noter araç satış ücretleri 2019 yılında sonuç olarak toplamda 224,00 TL’dir.
33 MK 333 plakalı aracımla yapmış olduğum kaza ile ilgili olarak kendi eksper atama hakkımı kullanarak eksper raporumu aldım ve ……………… tarihinde ilgili sigorta şirketine gönderdim.
KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
B.2. TAZMİNAT VE GİDERLERİN ÖDENMESİ
2.1. Sigortacı; hak sahibinin, kaza veya zararın tespit edilebilmesi için gerekli tüm belgeleri sigortacının merkez veya şubelerinden birine ilettiği tarihten itibaren Trafik sigortası genel şartlarına göre; sekiz iş günü içinde tazminatı hak sahibine öder. Sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden ya da başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen belgenin sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar.
Maddesine istinaden aracımda meydana gelen hasarı 8 iş günü içerisinde ödemesi gerekirken ödemediği için ;
2918 SAYILI KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUN ;
Tazminat ve giderlerin ödenmesi:
Madde 99 – Sigortacılar, hak sahibinin zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartlarıyla belirlenen belgeleri, sigortacının merkez veya kuruluşlarından birine ilettiği tarihten itibaren sekiz iş günü içinde zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları içinde kalan miktarları hak sahibine ödemek zorundadırlar.(4)
Maddesine istinaden tüm hasar evrakları; ilgili sigorta şirketinin eline geçmiş olmasına rağmen hasar bedelimi yasal süre olan 8 iş günü içerisinde ödemeyen sigorta şirketi hakkında 5252 sayılı Türk Ceza kanunun 7. Maddesine göre cezai işlemin yapılması için gereğini arz ederim.
Saygılarımla,
Ad Soyad
Telefon
14 Haziran 2018 PERŞEMBE
Resmî Gazete
Sayı : 30451
YÖNETMELİK
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı)’tan:
SİGORTACILIKTA TAHKİME İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK
MADDE 1 – 17/8/2007 tarihli ve 26616 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin altıncı fıkrasında yer alan “on yılda” ibaresi “beş yılda” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 16 ncı maddesinin beşinci ve on ikinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(5) Ön incelemeyi tamamlayan raportör dosyayı, uyuşmazlığın çözümü için gerekli olan bilgi ve belge eksikliği açısından inceler. Uyuşmazlığın bilgi ve belge eksikliğinden kaynaklandığının anlaşılması halinde raportör durumu taraflara bildirir ve taraflara bilgi vermek kaydıyla dosyayı kapatır. Bu durumda, başvuru ücretinin yüzde ellisi başvuru sahibine iade edilir. Değer kaybı talepleri ilgili mevzuatında önceden belirlenen formül, yöntem veya ölçütlere göre başvuru sahibinin isteğine bağlı olarak, Komisyonun danışmanlık hizmetleri çerçevesinde raportörler tarafından sonuçlandırılır. Bu kapsamda yer alan dosyalar için raportörler tarafından komisyon listesine kayıtlı sigorta eksperlerinden sıra usulüne göre danışmanlık hizmeti alınır. Bu çerçevede hazırlanacak raporlar, ilgili mevzuatına uygun hesaplama yapıldığı belirtilmek suretiyle raportörler tarafından onaylanarak sonuçlandırılır. Buna rağmen, başvuru sahibi tarafından hakeme gidilmesinin talep edilmesi halinde hakemler tarafından yeniden bilirkişi tayin edilemez. Bu fıkra çerçevesinde verilecek danışmanlık hizmeti için, sigorta eksperlerine ödenecek ücret ile Komisyonun belirleyeceği başvuru ücreti başvuru yapanlardan alınır. Ücret ve masraf payı maktu olarak Komisyon tarafından önerilir ve Müsteşarlıkça onaylanır.”
“(12) Hakem, çözümü hukuk dışında özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hakemler hakkındaki yasaklılık ve ret sebepleriyle ilgili kurallar, bilirkişiler bakımından da uygulanır. Bu kapsamda, hakem ve bilirkişi ile taraf ve bilirkişi arasındaki ilişki bakımından 17 nci ve 18 inci maddeler kıyasen uygulanır. Komisyon Başkanlığı Müsteşarlığın belirleyeceği esaslar çerçevesinde her yıl hakemlerin başvuracakları bilirkişi listesini düzenler. Müsteşarlığın belirleyeceği esaslar doğrultusunda bilirkişiler bu listelerden seçilir. Bilirkişi ücret tarifesi Komisyon Başkanlığının görüşü alınarak Müsteşarlıkça belirlenir. Fiilen sigorta hakemliği ya da itiraz hakemliği yapan kişi, Komisyon tarafından oluşturulan bilirkişi listesinde yer alamaz.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 19 uncu maddesinin başlığı “Bilgilendirme ve eğitim” olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“(4) Sigorta ve itiraz hakemleri ilk defa görevlendirilmeye başlamadan önce düzenlenen eğitime katılmak zorundadır.
(5) Sigorta ve itiraz hakemleri tarihi ve programı önceden duyurulacak yenileme eğitimine beş yılda bir katılır. Beş yıllık sürenin hesabında ilk görevlendirilme veya yenileme tarihi esas alınır.
(6) Bu maddenin beşinci fıkrasında belirtilen eğitimi süresi içerisinde almamış olan hakemlere eğitim tamamlanıncaya kadar yeni görevlendirme yapılmaz.
(7) Sigorta ve itiraz hakemlerine verilecek eğitimin kapsamı ve süresi Komisyon başkanlığının önerisi üzerine Müsteşarlıkça belirlenir.”
MADDE 4 – Bu Yönetmeliğin;
a) 2 nci maddesi yayımı tarihinden iki ay sonra,
b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 5 – Bu Yönetmelik hükümlerini Hazine Müsteşarının bağlı olduğu Bakan yürütür.
22 Haziran 2008 PAZAR Resmî Gazete Sayı : 26914
SİGORTA EKSPERLERİ YÖNETMELİĞİ
Raporun hazırlanması ve sunumu
MADDE 20 – (1) Eksperler, ekspertiz işlemini mümkün olan en kısa sürede tamamlar ve tespit edilen kayıp veya hasar miktarını talep edilmesi halinde taraflara bildirir. Ekspertiz işleminin beklenenden uzun sürmesi halinde, eksper gecikme nedenlerini de açıklayan bir ara rapor düzenler.
(2) Eksper, ekspertiz sonunda, taraflarca kayıp veya hasarın miktarı üzerinde anlaşma sağlanmış ise imzalı mutabakatnameyi, anlaşma sağlanmamış ise anlaşmazlık zaptını raporuna ekler.
(3) İstenilen bilgi ve belgelerin eksperlere verilmemesi veya taraflar arasında uzlaşma sağlanamaması halinde keyfiyet ekspertiz raporunda belirtilir.
(4) Eksperler, kayıp veya hasar ihbarlarında, talebin teminat kapsamında bulunmadığına ilişkin bulgular varsa bunları rapora ekler.
(5) Stajyer eksperler ekspertizine katıldıkları raporlara imza atar. Bu eksperlerin imzaladığı raporlar yanlarında çalıştıkları eksperlerin imzalaması ile geçerli olur.
(6) Eksperler, düzenledikleri raporun birer nüshasını, ekspertiz işleminin tamamlandığı tarihten itibaren en geç yedi iş günü içinde imzalı olarak kendisini tayin eden tarafa verir.
(7) Raporların bir örneği, sigortalının talebi halinde eksper veya sigorta şirketince sigortalıya verilir.
Maddesine istinaden hasara bakan eksper sigortalının veya mağdurun tabeli halinde hazırlamış olduğu EKSPER RAPORUNUN BİR ÖRNEGİNİ VERMEK ZORUNDADIR.
Aracınız varsa derdiniz de var..! Her gün yaşadığımız trafik karmaşasında kaza geliyorum demiyor. Yaşanan trafik kazasında biraz üzülüyoruz, neyse cana bir şey gelmedi diyerek aracın maddi hasarının tazmini için sigorta şirketine başvuruyoruz. Kazadan sonra aracımız onarılıyor ve tekrar kullanmaya başlıyoruz. Bir süre sonra aracımızı satmaya karar veriyoruz, ancak bu aşamada sizi bir sürpriz bekliyor..! Bu sürpriz hem olumlu hem de olumsuz, yani aracınız varsa değer kaybı da var..! Birçok araç sahibinin bilmediği değer kaybı uygulamasını sizlere anlatmaya çalışacağım.
Aracınızın zorunlu trafik sigorta poliçesi bulunmaktadır. Bu zorunluluk Karayolları Trafik Kanunu’ndan (KTK) kaynaklanmaktadır. Kanun araç sahibi veya sürücüsünü işleten olarak tanımlamaktadır. Araç işleteninin kusurundan dolayı başkalarına verdiği bedeni zararlar ve başka şeylere verilen maddi hasarlar poliçe teminat limitlerine kadar kusurlu aracın trafik sigorta poliçesinden karşılanmaktadır.
Bir örnek ile konuyu açıklayalım; yeni aldığınız aracınız ile trafikte seyrediyorsunuz veya aracınız park halinde. Kazada kusurunuz olmadığı halde bir araç gelip aracınıza çarptığını varsayalım. Bu durumda taraflar arasında kaza raporu düzenlenir ve daha sonra araç onarım için servise bırakılır. Aracınızın hasarı ya size çarpan (kusurlu) karşı tarafın Zorunlu Trafik Sigorta poliçesinden ya da varsa aracınızın Kasko Sigorta poliçesinden karşılanır. Serviste araç onarım ile eski haline getirilmeye çalışılır. Ancak araç ne kadar iyi onarılsa bile araç için bir hasar kaydı meydana gelmiş olur. Bu hasar TRAMER’de (SBM-Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nde) görülecektir. Bu kazadan dolayı aracınız artık piyasada hasarlı araç olarak işlem görecektir. Aracın hasar görmüş parçaları orijinalleri ile değiştirilmiş olsa bile, araç satılmak istendiğinde, bu hasar kaydı aracın emsallerine göre satısını zorlaştıracak ve aracın piyasa değerinin bir miktar düşmesine neden olacaktır. Aracın satışa konu olması halinde aynı emsaldeki hasarsız araç ile hasarlı araç arasındaki farkın değer kaybı olduğunu yani bu kazadan dolayı maddi bir kaybınızın meydana geldiğini ifade edebiliriz.
Kusurlu araç işleteninin bu kaza ile borçlar hukukunda yer alan haksız fiilden dolayı size karşı bir sorumluluğu doğmuştur. İlgili mevzuat ve yargı kararları gereği, kazadan dolayı mağdur araç sahibinin zarara neden olan kusurlu araç işletenine ve sigorta şirketine karşı dava açma hakkı bulunmaktadır. KTK’nin ilgili hükümleri ve Zorunlu Trafik Poliçesi Genel Şartları gereği, kaza sonucu mağdur araçta meydana gelen hasar nedeniyle, kazaya sebebiyet veren kusurlu aracın trafik poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin, poliçe teminat limitlerine kadar değer kaybı tazminatını karşılaması konusunda sorumluluğu bulunmaktadır.
Değer kaybının belirlenmesinde, aracın markası, donanımı, yaşı, kilometresi, pazarda talep görme durumu, bu kazadan önceki hasar geçmişi, piyasa rayiç değeri gibi durumlar dikkate alınmaktadır. Ayrıca değer kaybının tespitinde, meydana gelen hasarın aracın şase ve ana iskeletinde olup olmadığı, aracın onarım yöntemi, boyanan parça sayısı, onarım bedeli ve hasarın şiddeti (ağır hasar, orta hasar, hafif hasar vs.) gibi durumlar önem arz etmektedir. Zorunlu Trafik Sigortası Genel Şartları ve ekinde yayınlanmış olan değer kaybı uygulaması 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe girmiş, ayrıca Karayolları Trafik Kanunu’nun bazı maddeleri 26.04.2016 tarihinde 6704 sayılı Kanun ile değişmiş olup değer kaybı uygulamasına yasal düzenleme gelmiştir.
Yukarıda açıklandığı gibi araçta oluşan değer kaybı, aracın kaza öncesi piyasa rayiç değeri ile kaza sonrası piyasa rayiç değerleri arasındaki bedel farkıdır. Bu farkı gerçek zarar olarak da ifade edebiliriz. Piyasa rayiç değeri tespiti yöntemi dışında değer kaybının belirlenmesinde farklı hesaplamalar da bulunmaktadır. Birçok Avrupa ülkesi ve Amerika’da değer kaybı tespitinde farklı yöntemler rastlanılmaktadır. Aracın marka ve modeli, kilometresi, hasar şiddeti, rayiç değeri gibi ölçütler dikkate alınarak farklı hesaplama formüllerinin uygulandığı görülmektedir. Ülkemizde de 01.06.2015 tarihinden itibaren Zorunlu Trafik Sigortası Genel Şartları’na ekli olan değer kaybı hesaplama sistemi uygulaya başlamıştır.
Trafik Sigortası Genel Şartları’na ekli değer kaybının hesaplama formüllerinde, aracın ana gövdesi (karoseri), kaynaklı parçalar ve şasesinde yapılan parça değişim ve onarım durumu önem arz etmekte, bu parçalarda onarım bulunması durumunda hasarın ağırlığına göre eksper takdiri (çarpan) formüle eklenmektedir. Ayrıca onarılan ve değişen parçaların boya işlem adedi değer kaybı hesaplama formülünde yer almaktadır. Değer kaybını etkilemeyen plastik, cam, mekanik vb. özellikteki bazı parçalar hesaplamaya katılmamaktadır. Değer kaybının tespitinde aracın piyasa rayiç değeri ve kaza esnasındaki kilometre bilgisi hesaplama formülünde dikkate alınmaktadır. Ayrıca aracın değer kaybına konu olan hasarlı kaporta parçalarından, aracın eski kazalarında hasar ve onarım görmüş olanlar değer kaybı hesaplamasına katılmadığı hususunu dikkatlerinize sunarım.
Değer kaybı tazminat tespiti, uzmanlık gerektiren bir iş olup bu bilirkişiliğin kara araçları konusunda ruhsat sahibi sigorta eksperleri tarafından yapılması önem arz etmektedir. Mevzuat gereği kaza tarihinden itibaren iki yıl içinde sigorta şirketine tazminat talebinde bulunabilirsiniz.
Değer kaybı talebi için önce kusurlu aracın trafik sigorta şirketine başvurulması ve istenen evrakların tam olarak sigortacıya teslim edilmesi gerekmektedir. KTK’nin 97. maddesi gereği, zarar görenin dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekmektedir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın yetersiz olması ya da ödenen değer kaybının talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık oluşması halinde, zarar gören sigortacılık mevzuatı gereği Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurabilir veya dava açabilir.
Değer kaybının hesaplanma yöntemi ile teminat dışı haller Trafik Sigortası Genel Şartları eklerinde belirtilmiştir. Ancak değer kaybının hesaplanmasına ait teminat dışında kalan hallerin bazı hükümleri hakkında Danıştay’a yapılmış itirazlar sonucu yürütmeyi durdurma kararları bulunmaktadır. Değer kaybının formülle hesaplanmasında, araç eski model ve kilometresi yüksek ise veya aracın geçmişte pert/ağır hasar kaydı varsa araç için değer kaybı tazminatı çıkmadığı görülmektedir.
Ayrıca şu konu karıştırılmaktadır; mağdur aracın kazadan dolayı çalışamadığı günlere ilişkin gelir kaybı, doğrudan gerçekleşmiş bir zarar olmadığından dolayı trafik sigorta poliçesinin kapsamı dışındadır. Değer kaybı doğrudan bir zarar olup mağdur aracın hasarı ve değer kaybı, trafik sigortası teminat limitlerine kadar sigorta şirketleri tarafından karşılanmaktadır. Eğer trafik sigortası maddi teminat limitinin yetersiz kalması durumunda, çarpan kusurlu aracın varsa kasko poliçesinde yer alan ihtiyari mali sorumluluk sigortasına da başvurulabilmektedir.
Kazasız günler dilerim…
Alıntıdır…