ALKOLLÜ İKEN KAZAYI KASKO ÖDERMİ
İŞTE CEVABI
1.0 PROMİL VE ÜSTÜ ALKOLLÜ SÜRÜCÜNÜN %100 KUSURU İLE OLUŞAN TRAFİK KAZASINDA KASKO TEMİNAT KAPSAMI
T.C.
YARGITAY
Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/4623
KARAR NO : 2018/11940
Y A R G I T A Y İ L A M I
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı istinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
– K A R A R –
Davacı vekili Sigorta Tahkim Komisyonuna sunduğu dava dilekçesi ile; davacı K.M. adına kayıtlı araca, A.Sigorta Şirketi tarafından ZMSS Poliçesi ile sigortalanan aracın 23/08/2015 tarihinde çarpması şeklinde trafik kazası meydana geldiğini, kazanın meydana gelmesinde davacıya ait aracın %75 oranında, diğer aracın %25 oranında kusurlu olduğunu, kaza sonrasında diğer aracın sigorta şirketi tarafından davacıya kusuru oranında indirim yapılarak tazminat ödendiğini, davacıya ait aracın kaza tarihi itibarıyla davalı H. Sigorta A.Ş. tarafından Genişletilmiş Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalanmış olduğunu, araçtaki hasarın ödenmesi için davalı sigorta şirketine yapılan başvurunun kazanın alkolün etkisiyle meydana gelmiş olduğu gerekçesiyle reddedildiğini, ancak kazanın münhasıran alkolden kaynaklanmadığını, bu nedenle talebin kasko sigorta poliçesi teminatı kapsamında bulunduğunu belirterek karşı tarafın sigorta şirketinden aldıkları tazminat düşülmek suretiyle aracında meydana gelen hasar tutarındaki tazminatın davalı sigorta şirketinden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı sigorta şirketi vekili, davacı tarafından sigorta şirketine yapılan başvuru üzerine gerçekleştirilen araştırma sonucunda; kazanın araç sürücüsünün alkollü olmasından kaynaklandığının tespit edildiğini,münhasıran alkolün etkisiyle meydana gelen kaza nedeniyle tazminat talebinin teminat dışı olduğunu, talebin reddine karar verilmesini istemiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyetince; alınan alkolün olayda münhasıran etkili olmadığı gerekçesiyle davacının talebinin kısmen kabûlüne, kusur oranına göre belirlenen 48.750,00 TL hasar bedelinin 21/07/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı H. Sigorta A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, karara karşı davalı sigorta şirketi vekilince yapılan itiraz üzerine, Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetince itirazın reddine karar verilmiş; karara karşı davalı sigorta şirketi vekilince süresi içerisinde istinaf yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Dairesi tarafından, hakem heyetince davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi hatalı bulunarak, davacının istinaf talebinin kabulüne,Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetinin 06/02/2017 tarih ve 2016/İ.3679-2017/İHK-414 sayılı kararının kaldırılmasına davacı tarafından açılan davanın reddine karar verilmiş; Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, Kasko Sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, trafik kazasının salt alkolün etkisiyle meydana gelip gelmediği, dolayısıyla hasarın kasko sigorta poliçesi teminatı kapsamında kalıp kalmadığı noktalarında toplanmaktadır.
6847 Sayılı Kanunun 19. maddesi ile değişik 2918 sayılı KTK.’nun 48/6.maddesinde; ”Yapılan tespit sonucunda 1.00 promil ve üstü alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 179 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.” düzenlemesi ve TCK.nın 179/3 maddesinde ise “Alkol veya uyşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki madde hükmüne göre cezalandırılır.” düzenlemesi ve Kara Taşıtları Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5.5 maddesinde yer alan; Taşıtın uyuşturucu maddeler veya Karayolları Trafik Kanunu uyarınca yasaklanan miktardan fazla içki almış kişiler tarafından kullanılması sırasında meydana gelen zararlar” düzenlemesi karşısında %100 kusurlu olup 1.00 promil ve üstü alkollü sürücülerin emniyetli araç sevk ve idare edemeyecek durumda olmaları nedeniyle meydana gelen zarar münhasırlık raporu aranmadan sigorta teminatı kapsamı dışında sayılacaktır. Kasko sigortalı araç sürücüsünün kusursuz olması ya da tam kusurlu olmaması durumunda, trafik kazasının oluşumuna sadece sürücünün alkollü olması değil başka sebeplerinde etken olması nedeniyle meydana gelen zarar kasko sigortası teminat kapsamı içinde sayılacaktır.
O halde, hasarın teminat dışı kalabilmesi için sürücünün sadece alkollü olması yetmeyip kazanın münhasıran alkolün etkisinde oluşması gerekmektedir. Üstelik, böyle bir durumda hasarın teminat dışı kaldığının ispat yükü TTK.’nun 1281.maddesi hükmü gereğince sigortacıya düşmektedir.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarında; sürücünün aldığı alkol oranının doğrudan doğruya sonuca etkisi bulunmadığından, kazanın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinin, alkol dışında başka unsurların da olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması gerektiği benimsenmektedir. (YHGK 23.10.2002 gün ve 2002/11-768-840; YHGK 7.4.2004 gün ve 2004/11-257-212; YHGK 2.3.2005 gün ve 2005/11-81-18; YHGK 14.12.2005 gün ve 2005/11-624-713; YHGK 10.12.2014 gün ve 2013/17-1199 E. 2014/1018 K. sayılı ilamları).
Kaza tespit tutanağında; sigortalı araç sürücüsüne kavşaklarda geçiş önceliğine uymadığından ve alkollü araç kullandığından asli, karşı araç sürücüsüne kavşağa yaklaşırken hızını azaltmadığından tali kusur verilmiştir.
Sigorta Tahkim Komisyonunca hükme esas alınan bilirkişi raporunda da; davacının maliki bulunduğu araç sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde %75 oranında, karşı araç sürücüsünün,%25 oranında kusurlu olduğu belirtildikten sonra, kazanın sigortalı araç sürücüsünün münhasıran alkollü olmasından meydana gelmediği ifade edilmiştir.
Kaza sırasında sigortalı araç sürücüsünün 1.83 promil alkollü olduğu saptanmış ise de, yukarıda açıklanan ilkeler ışığında, sürücünün alkollü olması yalnız başına hasarın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Kazanın salt alkolün etkisiyle oluşması ve başka etmenlerin bulunmaması gerekir.
Dosya kapsamından ve bilirkişi raporlarından, davacıya ait araç sürücüsünün tek başına kazaya sebebiyet vermediği, dava dışı sürücünün de ikinci derece (%25) kusurlu davranışı ile olaya katılımının bulunduğu, dolayısıyla kazanın münhasıran alkolün etkisiyle meydana gelmediği anlaşılmaktadır.
Bu durumda Bölge Adliye Mahkemesince, rizikonun teminat kapsamında kaldığı kabul edilerek, istinaf başvurusunun reddine karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacının temyiz itirazlarının kabulü ile, hükmün davacı yararına BOZULMASINA, dosyanın karar veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 10.12.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
17. Hukuk Dairesi 2016/19293 E. , 2017/296 K.
Dava kasko sigorta sözleşmesinden kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
“ …….oysa ki sözleşme gereğince orijinal parçalar takılması gerektiğini, yakıt depolarının da orjinal olmadığını ve bu sebeple ceza yazıldığını, bu sebeple de 1,5 ay yurt dışına çıkamadığını ve bu sebepler zararlarının oluştuğunu ileri sürerek maddi tazminat talebinde bulunmuş, mahkemece araca orjinal parça takılmama eyleminin dava dışı şirket tarafından yapıldığından davalıya husumet yöneltilemeyeceği gerekçesi ile davanın husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir.
… davalı sigortacının yönlendirmesi ile müvekkilinin aracını dava dışı …Otomotiv şirketinde tamir için teslime ettiğini ve davalı tarafça … Otomotiv şirketi tarafından faturalandırılan hasarın ödendiğini, aracın hasarlı parçalarının orjinal parçalar ile değiştirilmeksizin onarımının yapıldığını ancak yurt dışı kullanımı sırasında kendisine uygulanan cezai işlem ile öğrendiğini belirtmiştir.
Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 12. maddesi gereğince yetkili servis seçimi davalıya bırakılmış olmasına, taraflar arasında düzenlenen poliçe gereğince hasarlı parçaların orjinalleri ile değiştirileceğinin kararlaştırılmış olmasına ve davalı … şirketince hasar bedelinin fatura karşılığında onarımı yapan dava dışı … Otomotiv şirketine yapılmış olmasına göre taraflar arasındaki sözleşmeye aykırılık sebebi ile oluşan gerçek zarardan davalı … şirketi sorumlu olup mahkemece işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün
BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 19/01/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
01 temmuz 2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere trafik sigortası teminatları 36,000,00,- den 39,000,00,- tl ye ve kaza başına ise 78,000,00,- tl yükseldi……. girecek.
1 Temmuz 2019 tarihi itibariyle aynı araç türlerine sahip kişilerin sağlık giderleri, sakatlanma ve ölüm teminatı kişi başına 390 bin lira olacak. Kaza başı sunulacak teminat tutarı ise 1 milyon 170 bin lira ile 3 milyon 900 bin lira arasında değişebilecek.
KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLAR ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
B.2. TAZMİNAT VE GİDERLERİN ÖDENMESİ
2.1. Sigortacı; hak sahibinin, kaza veya zararın tespit edilebilmesi için gerekli tüm belgeleri sigortacının merkez veya şubelerinden birine ilettiği tarihten itibaren Trafik sigortası genel şartlarına göre; sekiz işgünü içinde tazminatı hak sahibine öder. Sigortacının kendisine iletilen belgelere haklı olarak itiraz etmesi veya kendisinin hak sahibinden ya da başka bir kurumdan haklı olarak yeni bir belge talep etmesi halinde söz konusu süre yeni talep edilen belgenin sigortacının merkez veya şubelerinden birine iletilmesinden sonra başlar.
5684 SAYILI SİGORTACILIK KANUNU
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ‘Sigorta sözleşmeleri’ ile ilgili ‘ iyi niyet’ başlıklı 32. maddesi sigorta şirketlerinin ve sigorta eksperlerinin sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye sokabilecek hareketlerden kaçınmak, mevzuat ve işletme planı esaslarına uygun faaliyette bulunmak, Sigortacılığın icaplarına ve iyi niyet kurallarına uygun hareket etmek zorunda oldukları belirtilmiştir. Aynı zamanda sigortacıların iyi niyet kurallarına aykırı olarak sigorta tazminatının geciktirilemiyeceği ifade olunur.
KASKO SİGORTASI GENEL ŞARTLARINA GÖRE
3.3.4. Tazminatın Ödenmesi
3.3.4.1.Sigortacı hasar ihbarı üzerine talep ettiği belgelerin kendisine eksiksiz olarak verilmesi ve zararın eksper vasıtasıyla tespiti kararlaştırılmış ise eksper raporunun tesliminden itibaren en geç 10 işgünü içinde Genel ve Özel Şartlar kapsamında gerekli incelemeleri tamamlamak ve ödemeye engel bir durumun bulunmaması halinde tazminat miktarını tespit edip sigortalıya ödemek zorundadır. Tazminat ödeme borcu her halde hasarın ihbarından itibaren 45 gün sonra muaccel olur.
5684 SAYILI SİGORTACILIK KANUNU
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun ‘Sigorta sözleşmeleri’ ile ilgili ‘ iyi niyet’ başlıklı 32. maddesi sigorta şirketlerinin ve sigorta eksperlerinin sigortalıların hak ve menfaatlerini tehlikeye sokabilecek hareketlerden kaçınmak, mevzuat ve işletme planı esaslarına uygun faaliyette bulunmak, Sigortacılığın icaplarına ve iyi niyet kurallarına uygun hareket etmek zorunda oldukları belirtilmiştir. Aynı zamanda sigortacıların iyi niyet kurallarına aykırı olarak sigorta tazminatının geciktirilemiyeceği ifade olunur.
Günümüzdeki Hava Yastıklarının Çalışma Prensibi
Günümüzde kullanılmakta olan hava yastıkları şu şekilde çalışmaktadır;
1) Otomobilin ön kısmı kuvvetli bir darbeye maruz kaldığı zaman ani bir şekilde hız kaybeder yani yavaşlar.
2) Ani yavaşlamayı anlayan ivme ölçer, yani otomobilin ivme kuvvetini ölçmeyi sağlayan elektronik sensör, otomobilin hız değişimini tespit eder.
3) İvme ölçer vasıtasıyla darbenin derecesi tespit edilir. Eğer otomobilin yavaşlama sisteminin devreye girmesini gerektirecek kadar şiddetli bir kuvvete maruz kalmışsa; hava yastığı devresi tetiklenir. Ancak normal fren yapılmışsa, hava yastığı sistemi tetiklenmez. Çünkü yeterli kuvvet oluşmamıştır.
4) Sensörler vasıtasıyla uyarı almış olan hava yastığı devresi, ısıtma elemanı üzerinden akım geçirir.
5) Isıtma elemanı, kimyasal bir patlayıcının ateşlenmesini sağlar. Bu ateşlenme ile kazadan yaklaşık olarak 20 milisaniye sonra otomobilin hava yastığı sistemi çalışmış olur. Eskiden hava yastıklarında patlayıcı madde olarak sodyum asit maddesinden faydalanırken; yeni tip olan hava yastıklarında daha farklı patlayıcı maddelerden yararlanılmaktadır.
6) Sistemin tetiklenmesiyle birlikte, patlayıcı özelliği olan madde yanar ve direksiyonun arka kısmında sıkıştırılmış olarak depolanmış naylon yastığa hızla ve yüksek miktarda zararsız bir gaz dolar. Bu gaz genellikle nitrojen veya argon gazıdır.
7) Tetiklenmiş ve ateşlenmiş olan gazın genişlemesiyle birlikte; otomobilin direksiyonu üzerinde bulunan plastik kapak yırtılır ve sürücünün ön kısmında hızla şişmeye başlar. Yaklaşık olarak kazadan 30-40 milisaniye sonra aracın hava yastığı tamamen şişmiş olur. Hava yastıkları, talk pudrasına benzemekte olan tebeşirli bir malzeme ile kaplanmıştır. Bu şekilde kaplanmasının sebebi; hava yastığı düzeneğinin düzgünce çalışmasını sağlamaktır.
8) Kaza olduğu zaman sürücü olan kişi, çarpmanın etkisiyle birlikte ileriye doğru gider ve hava yastığına hızla çarpar. Hava yastığının içinde muhafaza ettiği gaz, kenar kısımlarında bulunmakta olan küçük delikler vasıtasıyla tahliye edilir. Otomobil durana kadar hava yastığının içindeki gazın tamamı boşalır.
Hava yastığının tamamen şişme süresi olan 30-40 milisaniye, oldukça kıza bir zaman dilimine karşılık gelmektedir. Göz kırpma süremizin yaklaşık olarak 100-200 milisaniye olduğu düşünüldüğünde bu sürenin ne kadarda kısa olduğu daha iyi anlaşılmaktadır. Hava yastığının hayati önemi olduğu kadar emniyet kemerlerinin de çok önemli pasif güvenlik sistemleri oldukları unutulmamalıdır.
2019 Yılı Noter Araç Satış Masrafları;
Noterde araç satış ücreti 3 kalemden oluşmaktadır. Bunlar:
Noter Evrak bedeli : 148.50 TL
Noter Ücreti : 54 TL
Belge Baskı Ücreti : 22 TL
Noter araç satış ücretleri 2019 yılında sonuç olarak toplamda 224,00 TL’dir.